Сяргей Філіпавіч Васільеў (2.07.1904 – 10.11.1973), былы камандзір брыгады імя С. М. Кірава Лідскага партызанскага злучэння.
Сяргей Філіпавіч нарадзіўся 2 ліпеня 1904 г. у г. Вязьме ў сям’і рабочага чыгуначніка. Вучыўся ў Маскоўскім тэхнікуме шляхоў зносін, але яго не скончыў, зачынілі ў 1922 г. Працаваў на чыгунцы станцыі Вязьма рабочым, вечарам вучыўся на рабфаку. У выхадныя дні выконваў заданне камсамола па сувязі горада з вёскай, удзельнічаў у нядзельніках па аднаўленні чыгуначнага транспарту. У 1926 г. прызваны ў рады Чырвонай Арміі. Служыў у асобай камандзе аднагадзічнікаў, якія мелі сярэднюю адукацыю. Праз год здаў экзамен на камандзіра ўзвода і быў дэмабілізаваны ў запас. У 1930 г. праходзіў вучобу ў ваеннай школе імя У. І. Леніна, у 1932 г. накіраваны на перападрыхтоўку начскладу запаса на бронетанкавыя курсы ўдасканалення ў г. Ленінград. Працаваў на ленінградскім заводзе “Бальшавік” па сборцы танкаў. У 1932 г. залічаны ў кадры РСЧА як “трыццацітысячнік”. Накіраваны для праходжання службы ў асобны танкавы батальён на пасаду камандзіра вучэбнага танкавага ўзвода ў г. Слуцк. У званні старшага лейтэнанта камандаваў танкавай вучэбнай ротай. У 1940 г. пераведзены ў г. Віцебск на пасаду памочніка камандзіра палка 56-га корпуснага палка, а ў пачатку 1940 г. – на пасаду начальніка аўтабронетанкавага аддзела штаба 21-га стралковага корпуса.
Перад пачаткам вайны штаб 21-га стралковага корпуса атрымаў загад аб дыслакацыі з Віцебска ў г. Ліду. Загад быў зачытаны 22 чэрвеня 1941 г., калі ўжо пачалася Вялікая Айчынная вайна.
З успамінаў Сяргея Філіпавіча: “… І ў той жа дзень у 18.00 мы накіраваліся эшалонам у Ліду. Прыбылі 23 чэрвеня на станцыю Багданава, у 60 км ад Ліды, наш эшалон далей не пайшоў. Шлях быў узарваны. Я атрымаў загад камандзіра корпуса таварыша Барысава пранікнуць у г. Ліду і даведацца пра абстаноўку ў горадзе. Яна была несуцяшальнай: горад гарэў, у ваенным гарадку ваенныя рыхтаваліся да падрыву нефцебазы і адыходу з Ліды на Маладзечна. У пачатку ліпеня штаб 21-га стралковага корпуса пры выхадзе з мястэчка Рубяжэвічы ў накірунку Дзяржынска трапіў у засаду і быў расстраляны прама ва ўпор. Загінуў амаль увесь склад штаба разам з камандзірам таварышам Барысавым. Нешматлікія выжыўшыя, і я ў тым ліку, не маючы сродкаў рухацца далей, зброі, галодныя, згубіўшыя сілы і кантужаныя, былі схоплены ў палон. Знаходзіўся ў палоне з 6 ліпеня 1941 г. па ліпень 1942 г., уцёк з лагера Бушэфаберг. Са жніўня 1942 г. – камандзір групы, затым камандзір партызанскага атрада ў Ленінскай партызанскай брыгадзе”.
З сярэдзіны 1943 г., са з’яўленнем у Баранавіцкай вобласці падпольных міжрайцэнтраў праходзілі перадыслакацыі асобных атрадаў, фарміраванне брыгад і злучэнняў. Паводле рашэння падпольнага абкама партыі Баранавіцкай вобласці С. Ф. Васільеў быў пераведзены са Шчучынскай зоны ў Лідскую, дзе кіраўніком быў Я. Д. Гапееў.
Сяргей Філіпавіч успамінае: “Я быў прызначаны на пасаду начальніка штаба брыгады імя Кірава,неўзабаве прыняў гэтую партызанскую брыгаду. Брыгада знаходзілася ў непасрэднай блізкасці ад Ліды (у 8-17 км). Размяшчалася брыгада па вёсках Крывічы, Альхоўка, Дакудава і на хутарах уздоўж ракі Нёман па абодва яго бакі. У склад брыгады імя Кірава ўваходзілі: атрад “Іскра” – камандзір Коннаў А., атрад “Кастрычніцкі” – камандзір Панчанкаў В., атрад “Балтыец” – камандзір Пралыгін І., атрад “Арджанікідзэ” – камандзір капітан Ляшэнка М., атрад “Арол” – камандзір Бязлюдаў, атрад “За Савецкую Беларусь”, арганізаваў пасля прыёма брыгады (19 снежня) камандзір Канашэвіч І. Брыгадны шпіталь быў мною арганізаваны ў Налібоцкай пушчы. Цяжка параненых на самалётах адпраўлялі праз лінію фронту. Яўрэйскае насельніцтва, выведзенае з гета ці ўцекачы, адпраўляліся ў Налібокі, за Чорнае возера. Там для іх былі арганізаваны: сталовая, пякарня, рамонтныя майстэрні абутку і адзення. Маладыя накіроўваліся ў атрады. Пры брыгадзе была радыёстанцыя”.
Набліжалася вызваленне тэрыторыі Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Па ўспамінах С. Ф. Васільева: “Чырвоная Армія падышла да сталіцы – Мінску. Паводле загада камандавання ўсе брыгады злучэння ўключыліся ў вайну на чыгунцы, якая атрымала назву “рэйкавай вайны”. Партызанскімі атрадамі Кіраўскай брыгады “Іскра”, “Балтыец” і “Арол” былі ўзарваны рэйкі на чыгунцы ў накірунку Ліда-Маладзечна, зачынілі рух на адлегласці 25 км. Атрады “Кастрычніцкі”, імя Г. К. Арджанікідзэ і “За Савецкую Беларусь” знішчалі чыгуначныя рэйкі ад станцыі Нёман да станцыі Наваельня ў накірунку Ліда-Баранавічы, закрыўшы рух паяздоў на адлегласці 15 км. Чыгунка на гэтых участках не ўстанаўлівалася да прыходу Чырвонай Арміі. І вось ён доўгачаканы дзень – 8 ліпеня 1944 г. – дзень вызвалення г. Ліды ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Разам з часцямі Чырвонай Арміі ў горад уступіла партызанская брыгада імя С.М. Кірава ў поўным складзе сваіх шасці атрадаў. З вялікім энтузіазмам узяліся лідчане за аднаўлення свайго горада”.
Адразу пасля вызвалення Сяргей Філіпавіч узначаліў Лідскі гарвыканкам. У 1950-1960-х гг. займаў адказныя пасады на гаспадарчых прадпрыемствах Беларусі. Апошняя пасада – дырэктар шклозавода “Камінтэрн” у пасёлку Глуша Бабруйскага раёна Магілёўскай вобласці.
Узнагароджаны ордэнам Чырвонага Сцяга і медалямі.
Ганаровы грамадзянін горада Ліды.
